ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ စီးပြားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႕ပတ္သက္ရင္ potentialထက္ skill က အမ်ားႀကီးပိုၿပီးအေရးပါ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး ပဓါနက်တဲ႕အေၾကာင္းေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။potential ဆိုတာကို အလံုးစံု ၿခံဳငံုမိေအာင္ ေျပာရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားအလားအလာမ်ားရွိေနတဲ႕ စြမ္းအားလို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ တိုင္းျပည္မွာ potential ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႕မ်ားမ်ားရွိေနတယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။ပထဝီအေနအထားေကာင္း၊ သဘာဝအရင္းအျမစ္ ေကာင္း ၊ရာသီဥတုေကာင္း၊ လူသားအရင္းအျမစ္ကလည္း လံုလံုေလာက္ေလာက္ potential နဲ႕ပတ္သက္လို႕ ေျပာစရာမရွိေအာင္ ေကာင္းမြန္ျပည္႕စံုလွပါတယ္။ဒါေပမယ္႕ေလာေလာဆယ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕အလြန္တရာ ဆင္းရဲမြဲေတေနၿပီး ဆင္းရဲတြင္းက လြတ္ေျမာက္ဖို႕နည္းလမ္းေတြ ရွာႀကံေနၾကရဆဲျဖစ္ပါတယ္။potential သက္သက္နဲ႕ ေတာ႕ ဘယ္ေတာ႕မွ ဆင္းရဲတြင္းကလည္းမလြတ္ေျမာက္ႏိုင္သလို ဘယ္ေတာ႕မွလည္း တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။
potential မ်ား သက္ဝင္လႈပ္ရွားလာဖို႕ ခလုပ္ႏွိပ္ေပးႏိုင္တာကေတာ႕ skill ျဖစ္ပါတယ္။ skill ဆိုတာကပညာကိုအေျခခံပါတယ္။skillဆိုတာ တိုင္းျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္တဲ႕ကာလမွာ သူ႕ရဲ႕မူလအဓိပၸါယ္သတ္မွတ္ခ်က္ျဖစ္တဲ႕ သက္ဆိုင္ရာက႑အလုိက္
ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ျခင္းဆိုတာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုမိုက်ယ္ဝန္းတဲ႕ ဖြင္႔ဆိုခ်က္ရွိပါတယ္။ပညာ( education )ခ်ည္းပဲလည္းမဟုတ္ဘဲကိုယ္က်င္႔တရားဆိုင္ရာတန္ဖိုးမ်ား ( ethical values ) ၊ဥာဏ္ပညာအေျမာ္အျမင္ ( wisdom )၊ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈ အဆင္႔အတန္း( standard of philoshphy )၊အတၱ စံႏွဳန္းမ်ား ( norms of ego )စတာေတြ အႀကံဳးဝင္ပါတယ္။
ကိုယ္က်င္႔တရားဆိုင္ရာတန္ဖိုးမ်ားဆိုတာကေတာ႔ အထူးသျဖင္႔ မိမိနဲ႕ သက္ဆိုင္တဲ႕လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းေပၚ တည္႕မတ္မွန္ကန္တဲ႕သေဘာထားဟာမိမိရဲ႕အလုပ္အကိုင္( အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း)အေပၚမွာထားတဲ႕ ေကာင္းမြန္တဲ႕သေဘာထားနဲ႕ထပ္တူ လူတိုင္းရဲ႕ အသိတရားမွာမွာ ျဖစ္တည္ကိန္းဝပ္ေနဖို႕ကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။
အလုပ္ကို အရည္အခ်င္းရွိသေလာက္ အျပည္႕အဝလုပ္ကိုင္ျခင္း၊ အခ်ိန္မွန္အလုပ္ခြင္သို႕ ေရာက္ရွိျခင္းစတာေတြနဲ႕အတူ ရပ္က်ိဳးရြာက်ိဳး တတ္စြမ္းသမွ် သယ္ပိုုလိုစိတ္ရွိျခင္း၊မိမိဝန္းက်င္ရွိ တျခားသူမ်ားအေပၚ စာနာစိတ္ရွိျခင္း စတာေတြဟာ လူတိုင္းမွာ အမွန္တစ္ကယ္ရွိေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဥာဏ္ပညာအေျမာ္အျမင္ကေတာ႕ အမ်ားႀကီး က်ယ္ဝန္းေလးနက္ပါတယ္။အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ားကို ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္သိသင္႔တဲ႔ အတိုင္းအတာအတိုင္းသိျမင္နားလည္ဖို႕နဲ႕ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ရမယ္႕ အတိုင္းအတာကို သိျမင္ၿပီး မခိုမကပ္ေဆာင္ရြက္လိုစိတ္ရွိျခင္းစတာေတြပါဝင္ပါတယ္။မိမိအက်ိဳးနဲ႕ ဝန္းက်င္အက်ိဳးကို သဟဇာတျဖစ္ေအာင္ စဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္း လူတိုင္းမွာ ရွိရပါမယ္။ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မႈအဆင္႔အတန္းအေနနဲ႕ႏိုင္ငံသားတို႕ထံမွာ အနာဂါတ္ကိုအတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ႀကိဳတင္ခန္႕မွန္းႏိုင္စြမ္းရွိဖို႕လိုပါတယ္။လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ရမယ္႕အပိုင္းေတြမွာထိထိေရာက္ေရာက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ဥပမာ အခ်ိန္မွန္ က်င္းပတဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားမွာလူမွန္ေနရာမွန္ ေရြးခ်ယ္တာဝန္ေပးႏိုင္ဖို႕ အေျမာ္အျမင္ေကာင္းတဲ႔လူထုက စြမ္းေဆာင္လို႔ရပါတယ္။
အတၱစံႏွဳန္း ဆိုတာကေတာ႔ တစ္ကိုယ္စာ ေကာင္းစားဖို႕ စဥ္းစားေနတဲ႕ သူေတြ မ်ားေနေသးသေရြ႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို
ဘယ္လို ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရးစနစ္မ်ိဳးနဲ႕မွ ေကာင္းေအာင္ ထူေထာင္လို႕မရပါဘူး။
အတၱ ပရ မွ်တတဲ႕ ခံယူခ်က္မ်ားလိုအပ္ပါတယ္။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႕ လူတစ္ဦးခ်င္း အျပန္အလွန္
မွီတြယ္ေနရတယ္ဆိုတာကို နားလည္ၾကဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ လူ႕ေဘာင္တစ္ခုလံုးျမင္႔မားလာရင္ မိမိအပါအဝင္ လူတစ္ဦးခ်င္းဘဝလည္းေသခ်ာေပါက္ျမင္႔မားလာမယ္ဆိုတဲ႔ အသရွိဖု႕ိ လိုအပ္ပါတယ္။
တိုင္းျပည္ကို စီးပြားေရးအရ ခိုင္မာတဲ႕ တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရရွိႏိုင္ေအာင္ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ တည္ေဆာက္ထူေထာင္ဖို႕ဆိုရင္
skill ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျမွင္႔တင္မွသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ႔တဲ႕ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုခန္႕အထိ ( ၁၈၀၀ ခုႏွစ္ခန္႕အထိ ) တစ္ကမၻာလံုးမွာ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာဟမႈ
ႀကီးႀကီးမားမားမရွိခဲ႔ေသးပါဘူး။ေအဒီ ၁ ခုႏွစ္မွာ ကမၻာ႔ လူဦးေရဟာ သန္း၂၃၀ခန္႕မွ်သာရွိရာကေအဒီ ၁၀၀၀ခုႏွစ္မွာ သန္း၂၇၀ ခန္႕အထိသာရွိခဲ႕ၿပီး ၁၈၀၀ခုႏွစ္မွာ သန္း၉၀၀ပဲရွိခဲ႔ပါတယ္။ စီးပြားေရးအရ အႀကီးအက်ယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမရွိခဲ႔ပါဘူး။ ကမၻာတစ္လႊားအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားနဲ႕ေျမယာပိုင္ဆိုင္သူမ်ား
အနည္းငယ္ကလြဲရင္အားလံုးဆင္းရဲမြဲေတပါတယ္။လြန္ခဲ႔တဲ႔ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ခုအတြင္း ( ၁၈၀၀ခုႏွစ္မွ
၂၀၀၀ ခုႏွစ္အတြင္း ) မွာ ကမၻာ႔ လူဦးေရ ေျခာက္ဆခန္႕တိုးတက္လာမႈနဲ႕အတူစီးပြားေရးတိုးတက္မႈလည္းအံ႔မခန္းစတင္ျဖစ္ထြန္းလာပါတယ္။ေခတ္သစ္စီးပြားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈသမိုင္း( history of modern economic growth )ဟာ
၁၈၂၀ ခုႏွစ္ေလာက္မွာမွ ပီပီျပင္ျပင္စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။
(၂၀၀၀ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ ၆.၁ ဘီလီယံခန္႕ရွိလာခဲ႔ပါတယ္။ ) skill ဆိုတဲ႕ အရာဟာ civilization ျမင္႔မားမႈနဲ႕အတူ
စတင္ ျမင္႔မားလာခဲ႔တဲ႕ ၁၈၂၀ ခုႏွစ္ခန္႕ကစလို႕ အဲဒီကာလက စီးပြားေရးစေကာင္းလာခဲ႔တဲ႕ ၿဗိတိန္ရဲ႕ အေနအထားက
ကမၻာ႕ အဆင္းရဲဆံုးေဒသျဖစ္တဲ႕ အာဖရိကထက္ ေလးဆ စီးပြားတက္လာပါတယ္။ ၁၈၂၀ မွ ၂၀၀၀ခုႏွစ္အတြင္း
( ဒီကေန႕ ထိပ္တန္းဆိုတဲ႔ )အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕စီးပြားေရးက ၂၅ဆ ၊ အေနာက္ဥေရာပစီးပြားေရးက အရင္ထက္
၁၅ဆေလာက္တိုးတက္လာခဲ႕ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေသေသခ်ာခ်ာအာရံုစိုက္ေလ႔လာရင္ potential ဆိုတာ
နဂိုကတည္းကရွိတဲ႕ စြမ္းအားျဖစ္ေပမယ္႔ skill ေကာင္းလာတဲ႕အခါမွစီးပြားျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတာအထင္အရွားသိျမင္ႏုိင္ပါတယ္။industrialization လို႕ေခၚတဲ႕ စက္မႈေတာ္လွန္ေရးေနာက္ပိုင္း skillတက္လာတဲ႕ ေနရာေတြ( ႏိုင္ငံေတြ)ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာခဲ႔ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
စီးပြားေရးအရ ဆင္းရဲခ်မ္းသာကြာမႈ ႀကီးမားရျခင္းက ခ်မ္းသာေနတဲ႕ႏိုင္ငံမ်ား ( အေနာက္ဥေရာပနဲ႕ အေမရိကား ) တို႕က ကိုလိုနီေခတ္ေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္ေရး ႏိုင္ငံေရးအင္အားမ်ားကိုသံုးၿပီးဆင္းရဲတဲ႕ႏိုင္ငံေတြထံမွ အရင္းအျမစ္မ်ားကို ရယူခဲ႔ျခင္းေၾကာင္႔ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာဆိုယူဆခဲ႕ၾကဖူးေပမယ္႔ အခုအခါမွေတာ႕စီးပြားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈရဲ႕ အဓိက အရင္းခံ အေၾကာင္းရင္းဟာ နည္းပညာ technology ျဖစ္ေၾကာင္း
အားလံုးလက္ခံထားၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။( technology ဆိုတာ skill နဲ႕ တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ )
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံဟာ ျပာပံုထဲကေန ျပန္လည္ႏိုးထၿပီး အာရွရဲ႕ ေရွ႕ေဆာင္ျဖစ္ခဲ႔ရတာ ၊ ကိုးရီးယား စင္ကာပူ စတဲ႔ ႏိုင္ငံမ်ား
တရွိန္ထိုးတိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတာဟာ skill ေၾကာင္႕သာျဖစ္ေၾကာင္းသိသာပါတယ္။ သူတို႕မွာ Potential က
ကၽြန္ေတာ္တို႕ထက္ အမ်ားႀကီးအားနည္းခဲ႔တာ ျဖစ္ေလေတာ႔ တိုင္းျပည္ဟာ potential မရွိရင္ေတာင္မွ
skill ေကာင္းေကာင္းရွိရင္ ေသခ်ာေပါက္ တိုးတက္ႀကီးပြားႏိုင္တယ္ဆိုတာ ျငင္းလို႕မရတဲ႕အခ်က္ပါ။
ဒီေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ အဓိက ျပသနာက skill ဆိုတာ ထင္ရွားေနပါၿပီ။
skill ေကာင္းဖို႕ ၁။ ပညာေရးကို အျမန္ဆံုးျပန္လည္ထူေထာင္ရပါမယ္။ (ဘာမွ မလုပ္ရေသးသေလာက္ရွိပါတယ္။
နိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲထက္ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈက အမ်ားႀကီးေနာက္က်ေနပါေသးတယ္။)
၂။ႏိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈအေၾကာင္း ေျပာရင္ အရင္းအႏွီးေတြစီးဝင္လာဖို႕ ပဲ အရင္စဥ္းစားမိတတ္ၾကေပမယ္႔ technology ကို အဓိက ဦးစားေပးၿပီး အရယူဖို႕လိုပါတယ္။ဒီေန႕ေခတ္မွာ နည္းပညာေတြကိုရယူခြင္႔မရွိေအာင္ ဘယ္ေဒသ ဘယ္ႏိုင္ငံကိုမွ ကန္႕သတ္ထားလို႕မရေတာ႕ဘူးဆိုတဲ႔အခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံအပါအဝင္ ဆင္းရဲတဲ႔ ႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။တစ္ကမၻာလံုးဟာ တေျပးညီ ခ်မ္းသာခြင္႔ရွိေနပါၿပီ။
တစ္ႏိုင္ငံဆင္းရဲမွ တစ္ႏိုင္ငံကခ်မ္းသာမယ္ဆိုတဲ႕ zero sum game ေခတ္ မဟုတ္ေတာ႔ပါဘူး။Everybody in the whole world can win . ျဖစ္ေနပါၿပီ။ မလုပ္ရင္ေတာ႔ ဘယ္ေတာ႔မွမရပါဘူး။ ကိုယ္႕ေရြးခ်ယ္မႈ၊ အားထုတ္မႈ တို႕နဲ႕သာသက္ဆိုင္ပါေတာ႔တယ္။၃။တစ္ႏိုင္ငံလံုးက လူထု တစ္ရပ္လံုးရဲ႕mindset ေတြ လံုးဝ ေျပာင္းလဲပစ္ရပါမယ္။ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးမွာ ပါဝင္ရပါမယ္။ ႏိုင္ငံေရးအသိ ရွိၾကရပါမယ္။
ဒါေတြလုပ္ႏိုင္ရင္ potential သိပ္ေကာင္းတဲ႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံဟာ skill ေကာင္းလာမွာျဖစ္ၿပီးဘယ္ႏိုင္ငံကမွ လိုက္လို႕မမီေလာက္ေအာင္ တိုးတက္ႀကီးပြားမွာ အေသအခ်ာျဖစ္ပါတယ္။ skill ကို ေကာင္းေအာင္မလုပ္ႏိုင္ခဲ႔ရင္ေတာ႕ potential ဟာလည္း ႏိုင္ငံနဲ႕ လူထု အတြက္ က်ိန္စာတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္ေနဦးမယ္လို႕ ယံုၾကည္မိပါေၾကာင္း ။ ။
ပိုက္တင္
Reposted by:www.newmoekaungkin.blogspot.com
