# တိုင္းျပည္တျပည္မွာ မတူကြဲျပားမႈ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြၾကားမွာ ဘံုတူညီမႈ တခု၊ စုစည္းမႈ တခု ရရွိႏိုင္မႈ အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္..။
# "သူတို႕က ဘယ္က မူလလာတဲ့ ဘာလူမ်ိဳး၊ ဘာ ဘာသာ ကိုးကြယ္တာေလ၊ ဗမာလို႕ မေခၚႏိုင္ဘူး" ဆိုတဲ့ သေဘာဟာ အင္မတန္ ေသးသိမ္တဲ့ အေတြးအေခၚ တခု နဲ႕ စိတၱ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံလိုမႈကို ျပသျခင္း သက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္..။
Q: တိုင္းျပည္နာမည္က “Myanmar” ဆိုေတာ့ လူမ်ိဳးနာမည္ကို က်ေနာ္ ဘယ္လို ေျပာရမလဲ..။
A: မိတ္ေဆြ အေနနဲ႕ ခု အစိုးရ သတ္မွတ္သလို သံုးခ်င္သလား အမွန္အတိုင္း (သို႕) ေရွးကတည္းက ေခၚခဲ့တဲ့အတိုင္း သံုးခ်င္သလား ဆိုတဲ့ အေပၚ မူတည္ပါတယ္..။ခုအေခၚ ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံ Myanmar ၊ လူမ်ိဳးလည္း Myanmar ေပါ့..။ တကယ္ အမွန္အေနနဲ႕ (သို႕) ခုေလာေလာဆယ္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး အေနနဲ႕ ျဖစ္သင့္တာကေတာ့
ႏိုင္ငံနာမည္ - Burma
လူမ်ိဳးနာမည္ - ဗမာႏိုင္ငံသား ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္ >> Burmese
ဥပမာ - မိတ္ေဆြဟာ ရွမ္းလူမ်ိဳး ဗမာႏိုင္ငံသား >> Burmese-Shan
အလားတူပဲ .. Burmese-Indian, Burmese-Chinese စသလို ဟိုးအရင္ကတည္းက ႏိုင္ငံျခားကေန ေရႊ႕ေျပာင္းလာၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ လာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူေတြကိုလည္း ညႊန္းဆိုႏိုင္ပါတယ္..။
လူမ်ိဳးနာမည္ - ဗမာႏိုင္ငံသား ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္ >> Burmese
ဥပမာ - မိတ္ေဆြဟာ ရွမ္းလူမ်ိဳး ဗမာႏိုင္ငံသား >> Burmese-Shan
အလားတူပဲ .. Burmese-Indian, Burmese-Chinese စသလို ဟိုးအရင္ကတည္းက ႏိုင္ငံျခားကေန ေရႊ႕ေျပာင္းလာၿပီးေတာ့ တိုင္းျပည္မွာ လာေရာက္ အေျခခ်ေနထိုင္သူေတြကိုလည္း ညႊန္းဆိုႏိုင္ပါတယ္..။
ဘာလူမ်ိဳး ျဖစ္ျဖစ္ ဗမာႏိုင္ငံသား မွန္ရင္ “Burmese” လို႕ တပ္ေခၚႏိုင္တယ္ဆိုတာမွာ မတူကြဲျပားတဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြရဲ႕ မူလ သေဘာကို ေဖ်ာက္ခ်င္လို႕ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳး မဟုတ္ရပါဘူး..။ က်ေနာ္ ဒီသေဘာကို ေနာင္ အခ်ိန္ေပးႏိုင္ရင္ စာရွည္ ေရးဖို႕ ရွိပါတယ္..။ ေရးျဖစ္ရင္ မိတ္ေဆြကို အက်ယ္ ရွင္းလင္းခ်က္ ထပ္ပို႕ေပးပါမယ္..။ ခုေတာ့ အက်ဥ္းအေနနဲ႕ သေဘာေပါက္လြယ္ေအာင္ ဥပမာ ျပဳရရင္ -
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ထဲမွာကို ထည့္ၿပီးေတာ့ "French people" "The French" ဆိုတာဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသား အားလံုး.. သူတို႕ ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္..၊ ဘာ ဘာသာ ကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္..၊ သူတို႕ ဘိုးဘြားမိဘ ေတြ ဘယ္ဇာတိ၊ ဘယ္အမ်ိဳးအႏြယ္ က ဆင္းသက္လာလာ ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ "The French" "French people" ျပင္သစ္ လို႕ ေခၚေဝၚညႊန္းဆိုရမည္ လို႕ ျပ႒ာန္း ထားပါတယ္..။
ဒါဟာ တိုင္းျပည္တျပည္မွာ မတူကြဲျပားမႈ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြၾကားမွာ ဘံုတူညီမႈ တခု၊ စုစည္းမႈ တခု ရရွိႏိုင္မႈ အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္..။ ဒီေနရာမွာလည္း အထက္မွာ အစပ်ိဳး ေထာက္ျပခဲ့သလို တိုင္းျပည္မွာ အင္အားႀကီးတဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္း နာမည္ပဲ တပ္ေခၚမယ္..၊ က်န္တဲ့ လူမ်ိဳးစု နာမည္ေတြ ေပ်ာက္ေစ ဆိုတာမ်ိဳး မရွိေအာင္ သီးျခားျဖစ္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ မူလမ်ိဳးႏြယ္နာမည္ပါ တြဲေခၚ သံုးႏႈန္းရပါတယ္..။
အေမရိက မွာဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ American ပါပဲ..။ စကၤာပူမွာဆိုလည္း ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ ဗမာ၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ မေလး ၊ ဥေရာပသား အားလံုး Singaporean လို႕ ညႊန္းဆိုရပါတယ္..။
ဒါေပမယ့္ လူမႈ႕အသိုင္းအဝန္း တခုခု community နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီ. ညႊန္းဆိုရမယ့္ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ African-American (အာဖရိကႏြယ္ဖြား အေမရိကန္)၊ Burmese-American (ဗမာႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) ၊ Chinese-American (တရုတ္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) ၊ Irish-American (အိုင္ယာလန္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) စသလို မူလ လူမ်ိဳးစု နာမည္ကိုပါ ေဖာ္ထုတ္ ညႊန္းဆိုရပါတယ္..။
စကၤာပူမွာဆိုလည္း အလားတူပဲ.. Malay Singaporean, Indian Singaporean, Burmese Singaporean, Chinese Singaporean လို႕ သီးျခားျဖစ္တဲ့ အုပ္စု ေတြကို ညႊန္းဆိုရာမွာ လူမ်ိဳး တြဲလံုး အသံုးအႏႈန္း သံုးရပါတယ္..။
UK မွာ ဆိုရင္လည္း အားလံုးကို ျခံဳၿပီး British လို႕ပဲ ေခၚပါတယ္..။ အဲဒီ British ထဲမွာမွ “စေကာ့ Scotch” ၊ “အိုင္းရစ္ Irish“ ၊ “ေဝလ Welsh” ၊ “အဂၤလိပ္ English” စတဲ့ သီးျခားျဖစ္တဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြ ရွိပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕အားလံုးကို ျခံဳေျပာရင္ေတာ့ British ပါပဲ..။
ဆိုေတာ့ ေယဘုယ် သေဘာကေတာ့ ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ "The French" "French people" ၊ “The British” “British people” ၊ "American " ၊ "Singaporean" ပါပဲ..။
ခု ဗမာျပည္မွာ လူတခ်ိဳ႕ (အမ်ားစုလို႕ေတာင္ က်ေနာ့္သေဘာအရ တကယ္ေတာ့ သံုခ်င္ပါတယ္) နဲ႕ အစိုးရ ရဲ႕ တရားဝင္ မဟုတ္ေပမယ့္ တရားဝင္လို သေဘာ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္း နားလည္ သေဘာေပါက္ ညႊန္းဆို တဲ့ "သူတို႕က ဘယ္က မူလလာတဲ့ ဘာလူမ်ိဳး၊ ဘာ ဘာသာ ကိုးကြယ္တာေလ၊ ဗမာလို႕ မေခၚႏိုင္ဘူး" ဆိုတဲ့ သေဘာဟာ အင္မတန္ ေသးသိမ္တဲ့ အေတြးအေခၚ တခု နဲ႕ စိတၱ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံလိုမႈကို ျပသျခင္း သက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္..။ လူအမ်ားစု “ျမန္မာ (ဗမာ)” ေတြလည္း ဘိုးဘြားလက္ထက္ တရုတ္ျပည္ က ေျပာင္းလာၾကတာ..၊ ဒါေၾကာင့္ “ဗမာ” မဟုတ္ဘူးလို႕ ေျပာသလို ရူးေၾကာင္ေၾကာင္ ႏိုင္မႈ တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္..။ ေရွာင္ၾကဥ္ ရပါမယ္.။
မိတ္ေဆြက ဗမာႏိုင္ငံသား ျမန္မာလူမ်ိဳး ဆိုရင္ လူမ်ိဳးနာမည္ကို “Myanmar”, “Bamar”, “Burman” စသလို ညႊန္းဆိုႏိုင္ပါတယ္..။
ဘာသာစကား “Language” ဆိုရင္ >> “Burmese/Myanmar language” ပါ..။
ျမန္မာ-ဗမာ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အေခၚ အေၾကာင္း အက်ယ္ ရွင္းလင္းခ်က္ကို ဟိုးအရင္ က်ေနာ္ ေရးဖူးတဲ့ ဧရာဝတီ ေဆာင္းပါး တပုဒ္မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္..။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ အေျခခံဥပေဒ ထဲမွာကို ထည့္ၿပီးေတာ့ "French people" "The French" ဆိုတာဟာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသား အားလံုး.. သူတို႕ ဘာလူမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္..၊ ဘာ ဘာသာ ကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္..၊ သူတို႕ ဘိုးဘြားမိဘ ေတြ ဘယ္ဇာတိ၊ ဘယ္အမ်ိဳးအႏြယ္ က ဆင္းသက္လာလာ ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ "The French" "French people" ျပင္သစ္ လို႕ ေခၚေဝၚညႊန္းဆိုရမည္ လို႕ ျပ႒ာန္း ထားပါတယ္..။
ဒါဟာ တိုင္းျပည္တျပည္မွာ မတူကြဲျပားမႈ ရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြၾကားမွာ ဘံုတူညီမႈ တခု၊ စုစည္းမႈ တခု ရရွိႏိုင္မႈ အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္..။ ဒီေနရာမွာလည္း အထက္မွာ အစပ်ိဳး ေထာက္ျပခဲ့သလို တိုင္းျပည္မွာ အင္အားႀကီးတဲ့ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတည္း နာမည္ပဲ တပ္ေခၚမယ္..၊ က်န္တဲ့ လူမ်ိဳးစု နာမည္ေတြ ေပ်ာက္ေစ ဆိုတာမ်ိဳး မရွိေအာင္ သီးျခားျဖစ္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ မူလမ်ိဳးႏြယ္နာမည္ပါ တြဲေခၚ သံုးႏႈန္းရပါတယ္..။
အေမရိက မွာဆိုရင္လည္း ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ American ပါပဲ..။ စကၤာပူမွာဆိုလည္း ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ ဗမာ၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ မေလး ၊ ဥေရာပသား အားလံုး Singaporean လို႕ ညႊန္းဆိုရပါတယ္..။
ဒါေပမယ့္ လူမႈ႕အသိုင္းအဝန္း တခုခု community နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီ. ညႊန္းဆိုရမယ့္ ကိစၥေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ African-American (အာဖရိကႏြယ္ဖြား အေမရိကန္)၊ Burmese-American (ဗမာႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) ၊ Chinese-American (တရုတ္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) ၊ Irish-American (အိုင္ယာလန္ႏြယ္ဖြား အေမရိကန္) စသလို မူလ လူမ်ိဳးစု နာမည္ကိုပါ ေဖာ္ထုတ္ ညႊန္းဆိုရပါတယ္..။
စကၤာပူမွာဆိုလည္း အလားတူပဲ.. Malay Singaporean, Indian Singaporean, Burmese Singaporean, Chinese Singaporean လို႕ သီးျခားျဖစ္တဲ့ အုပ္စု ေတြကို ညႊန္းဆိုရာမွာ လူမ်ိဳး တြဲလံုး အသံုးအႏႈန္း သံုးရပါတယ္..။
UK မွာ ဆိုရင္လည္း အားလံုးကို ျခံဳၿပီး British လို႕ပဲ ေခၚပါတယ္..။ အဲဒီ British ထဲမွာမွ “စေကာ့ Scotch” ၊ “အိုင္းရစ္ Irish“ ၊ “ေဝလ Welsh” ၊ “အဂၤလိပ္ English” စတဲ့ သီးျခားျဖစ္တဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြ ရွိပါတယ္..။ ဒါေပမယ့္ သူတို႕အားလံုးကို ျခံဳေျပာရင္ေတာ့ British ပါပဲ..။
ဆိုေတာ့ ေယဘုယ် သေဘာကေတာ့ ႏိုင္ငံသားမွန္ရင္ "The French" "French people" ၊ “The British” “British people” ၊ "American " ၊ "Singaporean" ပါပဲ..။
ခု ဗမာျပည္မွာ လူတခ်ိဳ႕ (အမ်ားစုလို႕ေတာင္ က်ေနာ့္သေဘာအရ တကယ္ေတာ့ သံုခ်င္ပါတယ္) နဲ႕ အစိုးရ ရဲ႕ တရားဝင္ မဟုတ္ေပမယ့္ တရားဝင္လို သေဘာ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္း နားလည္ သေဘာေပါက္ ညႊန္းဆို တဲ့ "သူတို႕က ဘယ္က မူလလာတဲ့ ဘာလူမ်ိဳး၊ ဘာ ဘာသာ ကိုးကြယ္တာေလ၊ ဗမာလို႕ မေခၚႏိုင္ဘူး" ဆိုတဲ့ သေဘာဟာ အင္မတန္ ေသးသိမ္တဲ့ အေတြးအေခၚ တခု နဲ႕ စိတၱ ပိုင္းဆိုင္ရာ ခြဲျခားဆက္ဆံလိုမႈကို ျပသျခင္း သက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္..။ လူအမ်ားစု “ျမန္မာ (ဗမာ)” ေတြလည္း ဘိုးဘြားလက္ထက္ တရုတ္ျပည္ က ေျပာင္းလာၾကတာ..၊ ဒါေၾကာင့္ “ဗမာ” မဟုတ္ဘူးလို႕ ေျပာသလို ရူးေၾကာင္ေၾကာင္ ႏိုင္မႈ တခုသာ ျဖစ္ပါတယ္..။ ေရွာင္ၾကဥ္ ရပါမယ္.။
မိတ္ေဆြက ဗမာႏိုင္ငံသား ျမန္မာလူမ်ိဳး ဆိုရင္ လူမ်ိဳးနာမည္ကို “Myanmar”, “Bamar”, “Burman” စသလို ညႊန္းဆိုႏိုင္ပါတယ္..။
ဘာသာစကား “Language” ဆိုရင္ >> “Burmese/Myanmar language” ပါ..။
ျမန္မာ-ဗမာ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အေခၚ အေၾကာင္း အက်ယ္ ရွင္းလင္းခ်က္ကို ဟိုးအရင္ က်ေနာ္ ေရးဖူးတဲ့ ဧရာဝတီ ေဆာင္းပါး တပုဒ္မွာ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္..။
( ျမန္မာလား၊ ဗမာလားနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ျပႆနာ ေဆာင္းပါးကိုဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။)
Link:http://burma.irrawaddy.org/archives/13602
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
၀၈ ၊ ေဖေဖၚဝါရီ ၊ ၂၀၁၃၀၈ ၊ ေဖေဖၚဝါရီ ၊ ၂၀၁၃
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
၀၈ ၊ ေဖေဖၚဝါရီ ၊ ၂၀၁၃၀၈ ၊ ေဖေဖၚဝါရီ ၊ ၂၀၁၃
