ကရုဏာရွင္ အၾကင္နာရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာ အလႅာဟ္အရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္အားျဖင့္-
အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားနဲ႔ ဓမၼမိတ္ေဆြ အေပါင္းတုိ႔ခင္ဗ်ာ- ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ ေတြဟာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အံရဲ႔ မိန္႔မွာသြန္သင္ခ်က္ေတြကို တတ္သိသမွ် ႏွလံုးပိုက္ လိုက္နာသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကိုယ္ ေရးကိုယ္တာ သီလမ်ားျဖစ္တဲ့ အရက္ေသစာ ေသာက္စားျခင္းနဲ႔ အခ်ိဳ႔ေသာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ဆိုးက်ိဳးျဖစ္ေစမယ့္- ပညတ္သီလတစ္ခ်ိဳ႔ကို
မလိုက္နာႏိုင္ေသးသူေတြေတာင္မွ အထူးသျဖင့္ ရစူလ္ (ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ ကိုယ္ေတာ္မ်ား) နဗီ (သတင္းေဆာင္ ကိုယ္ေတာ္မ်ား) ရ႔ဲ အမည္နာမကို ၾကားလိုက္မိရင္၊ သို႔မဟုတ္ မိမိကိုယ္တိုင္ ႏႈတ္မွ ေျပာဆိုမိရင္ (အာလိုင္းယ္ဆလာမ္)- ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစလို႔ ေမတၱာပို႔ရတာ ႏႈတ္က်ိဳးေနပါတယ္။ မူဆလင္ အရက္သမား ပါးစပ္ကေတာင္- (အာလိုင္းယ္ဆလာမ္) ဆိုတဲ့ ေမတၱာမပို႔ဘဲ ဘယ္ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္၊ သတင္းေတာ္ေဆာင္ ရဲ႔ အမည္နာမကိုမွ မေခၚ မေျပာဘူးဆိုတာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္တိုင္း သိပါတယ္။ ဒီထက္မက- မူဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႔ နီးစပ္သူတိုင္းကလည္း (အာလိုင္ယ္ဆလာမ္) ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို နားမလည္ေသာ္လည္း ၾကားဘူးၾကပါတယ္။
မလိုက္နာႏိုင္ေသးသူေတြေတာင္မွ အထူးသျဖင့္ ရစူလ္ (ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ ကိုယ္ေတာ္မ်ား) နဗီ (သတင္းေဆာင္ ကိုယ္ေတာ္မ်ား) ရ႔ဲ အမည္နာမကို ၾကားလိုက္မိရင္၊ သို႔မဟုတ္ မိမိကိုယ္တိုင္ ႏႈတ္မွ ေျပာဆိုမိရင္ (အာလိုင္းယ္ဆလာမ္)- ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစလို႔ ေမတၱာပို႔ရတာ ႏႈတ္က်ိဳးေနပါတယ္။ မူဆလင္ အရက္သမား ပါးစပ္ကေတာင္- (အာလိုင္းယ္ဆလာမ္) ဆိုတဲ့ ေမတၱာမပို႔ဘဲ ဘယ္ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္၊ သတင္းေတာ္ေဆာင္ ရဲ႔ အမည္နာမကိုမွ မေခၚ မေျပာဘူးဆိုတာ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္တိုင္း သိပါတယ္။ ဒီထက္မက- မူဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႔ နီးစပ္သူတိုင္းကလည္း (အာလိုင္ယ္ဆလာမ္) ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို နားမလည္ေသာ္လည္း ၾကားဘူးၾကပါတယ္။
ဒါဟာ- က်မ္းျမတ္ကုရ္အံရဲ႔ သြန္သင္ဆံုးမမႈပါ။ အစၥလာမ္သာသနာမွာ လူသားထဲက အျမင့္ျမတ္ဆံုး ဉာဏ္စဥ္ကို ခူးဆြတ္ ခြင့္ရသူအား ရစူလ္လို႔ ေခၚဆိုပါတယ္။ အစၥလာမ္ေတြရဲ႔ အျမင့္ျမတ္ဆံုး ေနာက္ဆံုးပြင့္လို႔ ယံုၾကည္ထားတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ကိုလည္း ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္၊ သတင္းေတာ္ေဆာင္ အျဖစ္ပဲ သတ္မွတ္တယ္။ ကိုယ္ေတာ္ေယရႈ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ကိုလည္း ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ သတင္း ေတာ္ေဆာင္လို႔ သတ္မွတ္တယ္။ ကိုယ္ေတာ္ေဂါတမ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ကိုလည္း ဉာဏ္ စဥ္ေဆာင္ သတင္းေတာ္ေဆာင္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒီလို ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ သတင္းေတာ္ေဆာင္ေတြ ၾကားမွာ ဘယ္သူက ျမတ္တယ္။ ဘယ္သူက နိမ့္တယ္လို႔ ခြဲျခားျခင္း မျပဳဘို႔ ကုရ္အံက်မ္းေတာ္ရဲ႔ (၂း၂၈၅) မွာ သြန္သင္ထားသလို၊ အစၥလာမ္လို႔ ခံယူသူတိုင္းက ထိုကိုယ္ေတာ္မ်ား ၾကား အဆင့္အတန္း ခြဲျခားျခင္း မျပဳပါလို႔ သစၥာခံယူထားရပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ- အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ေတြ အၾကား အနည္းငယ္ ရွင္းစရာ ရွိတာက၊ ကိုယ္ေတာ္ေဂါတမ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ေတြဟာ၊ ကိုယ္ေတာ္မူဆာ (ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ပြင့္ေပၚခဲ့ေသာ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္၊) ကိုယ္ေတာ္ ေယရႈ (ေပ်ာက္ဆုံးသြားေသာ ဂ်ဴးမ်ိဳးႏြယ္မ်ားအတြက္ ပြင့္ေပၚခ့ဲေသာ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္တို႔ရဲ႔ အမည္နာမေတြကို ရင္းႏွီး ကၽြမ္း၀င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ေတာ္မူဆာရဲ႔ အမည္နာမ၊ ကိုယ္ေတာ္ ေယရႈ (ကုရ္အံပါ အမည္ အီဆာ) ၏ အမည္နာမ ကို ၾကားရတိုင္း၊ ေခၚဆိုတိုင္းမွာ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) လို႔ ရြတ္ဆိုၿပီးသား ႏႈတ္က်ိဳးေနပါတယ္။ ကိုယ္ေတာ္ ေဂါတမ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ရဲ႔ အမည္နာမက အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ေတြ အတြက္ ခပ္စိမ္းစိမ္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္__
ကိုယ္ေတာ္ေဂါတမ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ဆိုရင္ အစၥလာမ္က ေဖၚျပတဲ့ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ရယ္လို႔ ေတာင္ မသိၾကဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီလို ျဖစ္ရတာက-
(၁) ဗုဒၶဘာသာလႊမ္းမိုးရာ ေဒသမ်ားကို ေရာက္လာတဲ့ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ေတြဟာ အာရ္ဗီမူရင္းကို နားလည္မႈ အား နည္းျခင္း။
(၂) နားလည္သူမ်ား ရွိသည့္တိုင္ အခ်ိဳ႔ေသာ အစိုးရမ်ားက ဘာသာျပန္ခြင့္ မျပဳျခင္း (စာေပစီစစ္ေရးမွ တည္းျဖတ္ျခင္း) တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
အမွန္တကယ္ေတာ့- ကိုယ္ေတာ္ေဂါတမ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ)ရဲ႔ အမည္နာမကို က်မ္းျမတ္ ကုရ္အံမွာ َႆာလ္ကဖ္လိ လို႔ ၂၁း၈၅ န ႔ဲ ၃၈း၄၈ မွာ- (၂) ႀကိမ္ေဖၚျပထားပါတယ္။ ႆာလ္ကဖ္လိ လို႔ ဆိုတ့ဲ ဉာဏ္စဥ္ ေဆာင္ရ႔ဲ အမည္နာမကို သမၼာက်မ္းမွာ ျဖစ္ေစ၊ အေရွ႔အလယ္ပိုင္း သမိုင္းမွာ ျဖစ္ေစ မရွိပါဘူး။ အဲ့ဒီလို အေရွ႔အလယ္ပိုင္း သမိုင္းနဲ႔ ဆက္စပ္လို႔ မရတဲ့ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ေတြရဲ႔ အမည္နာမကို က်မ္းျမတ္ကုရ္အံ ကေဖၚျပတိုင္း အမည္နာမမွာ အဓိပၸါယ္နဲ႔ ေဖၚျပေလ့ရွိပါတယ္။
ဥပမာ- ကုရ္အံ ၁၈း၈၃ မွာ ေဖၚျပတ့ဲ ႆီးလ္ကာရ္ႏိုင္းရ္ က့ဲသို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အာရ္ဗီစကားမွာ َ ذا ႆာ၊ ذي ႆီ၊ ذو ႆူ ဆိုတာ- ပိုင္ရွင္၊ ျပည့္ရွင္မင္း၊ စိုးပိုင္သူ လို႔ အဓိပၸါယ္ကို ေပးပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက တိက်စြာ ရည္ၫႊန္းတ့ဲ ေနရာ၊ ေဒသ၊ လူ၊ ၀တၳဳ ေတြေရွ႔မွာ الْ အလက္ဖ္လမ္ (အလ္) တြဲဆက္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ႆီးလ္ကာရ္ႏိုင္းရ္ (ႆီ-အလ္-ကာရ္ႏိုင္းရ္) ကို ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ကာရ္ႏိုင္းန္ အရပ္ကို ပိုင္စိုးေသာ ကာရ္ႏိုင္းမင္းႀကီးလို႔ ျပန္ဆိုၾကပါတယ္။ ဒီျပန္ဆိုခ်က္ကို ဘယ္သူကမွ ျငင္းဆန္ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ႆာလ္ ကာဖ္လ္လ္လိ ကိုေတာ ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဘာသာ ျပန္ဆိုျခင္း မရိွခ့ဲပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ေမာင္လာနာ ယူဆြဖ္အလီရ႔ဲ ဘာသာျပန္မွာ َႆာလ္ကဖ္လိ ကို ဗုဒၶေဂါတမ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ စတင္စဥ္းစားဘို႔ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေမာင္လာနာ ယူဆြဖ္အလီက အိႏၵိယတိုက္သား ျဖစ္ေတာ့ ဗုဒၶေဂါတမရ႔ဲ သမိုင္းကို သိေနတာရယ္၊ အာရဗ္ေလာကမွာ َႆာလ္ကဖ္လိိ ဆိုတာ မရိွဘူးဆိုတာရယ္ သိေနလို႔ စတင္ လမ္းဖြင့္ ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အာရ္ဗီစကားအရ ႆာလ္ ဆိုတာ၊ ပိုင္ရွင္၊ စိုးပိုင္သူ၊ ျပည့္ရွင္မင္း၊ လို႔ ျဖစ္တာရယ္၊ ကာဖ္လ္လ္လိ ဆိုတာ ကပိလိလိလ လို႔ျဖစ္တာရယ္ ပိုၿပီးတိက်ေအာင္ ကာဖ္လ္လ္လိ ဆိုတ့ဲ စကားလုံးရ႔ဲ ေရွ႔က အလ္ တြဲဆက္ထားတာရယ္က َႆာလ္ကဖ္လိိ သည္ ကပိလျပည္မွ ျပည့္ရွင္မင္း (ဗုဒ ၶ ေဂါတမ) ကို ေခၚဆိုေၾကာင္း သိႏိုင္ပါတယ္။ အာရ္ဗီစာ၊ အရ္ဗီစကားမွာ ပ အသံ မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ပ အသံေနရာမွာ ဖ အသံကို သံုးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကပိလိလ ကို အာရ္ဗီလို ကာဖ္လ္လ္လိ လို႔ ေခၚဆိုတာပါ။ အခုေခတ္အခါမွာ ကပိလိလိလ ဆိုတ ့ဲ စကားလုံးအား အာရဗ္ တစ္ဦးကို ဖတ္ခိုင္းလိုက္ရင္ အေျဖမွန္ ေပၚလာပါတယ္။
ဒါကို သီရိလကၤာႏိုင္ငံ ကိုလံဘိုၿမိဳ႔မွာ က်င္းပတဲ့ ကမၻာ့ဘာသာေပါင္းစံု ညီလာခံမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေဒရိုဘန္မွ ဆရာေတာ္ႀကီး မ်ား ျဖစ္တဲ့ ေမာင္လာနာ မုနာဇီးရ္ အဟ္စန္ ဂီလာနီ ေဒရိုဗန္ဒီ နဲ႔ ေမာ္လ၀ီ အဗၺဒူလ္ ဘီဒီယာတီ တို႔ကလည္း သုေတသန လုပ္ၿပီး တင္ျပေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြရဲ႔ သုေတသနမွာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အံ ၉၅း၁-၃ ထိမွာ ေဖၚျပ ထားတဲ့ အရပ္ေဒသေတြ၊ အပင္ေတြဟာ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ေတြ ပြင့္ေပၚရာေဒသကို ၫႊန္းၿပီး ဂုဏ္ေပးထားေၾကာင္း အ့ဲဒီမွာ ပေညာင္ပင္ ဆိုတ့ဲ ေ၀ါဟာရဟာ အာရဗ္မွာ ေပါက္တ့ဲ အပင္ မဟုတ္ဘဲ အိႏိၵယတိုက္မွာသာ ေပါက္တ့ဲ အပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ေညာင္ေဗာဓိ အထိမ္းအမွတ္ ျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶေဂါတမကို ရည္ၫြန္းျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း-- တင္ျပထားပါတယ္။
Wiki မွ ဗုဒၶဘာသာ သမိုင္းတြင္လည္း ၇ ရာစုတြင္ အစၥလာမ္ သာသနာသည္ အိႏိၵယသို႔ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ေသာအခါ ဗုဒၶ ဘာသာတို႔အား ဂ်ဴးမ်ား၊ ခရစ္ယာန္မ်ားကဲ့သို႔ က်မ္းစာရ ဘာသာတစ္ခုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ အလ္ဘီယူနီက ဗုဒၶသည္ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္တစ္ပါး (ခရစ္ယာန္အသံုးျဖင့္ Prophet) တစ္ပါး ျဖစ္သည္ဟု တရား၀င္ သတ္မွတ္ခဲ့ေၾကာင္းကို ေတြ႔ရပါတယ္။
က်မ္းစာရ ဘာသာ တစ္ခုလို႔ သတ္မွတ္ၿပီ ဆိုကတည္းက အဲ့ဒီဘာသာကို ဦးေဆာင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ (ဗုဒၶေဂါတမ) ဟာ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္
ရစူလ္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို တရား၀င္ ၀န္ခံျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးအားျဖင့္ က်မ္းေတာ္မွာ လူမ်ိဳးကိုယ္စီအတြက္ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္တစ္ပါး ရွိခဲ့၏ ဆိုတဲ့ (၁၀း၄၇)၊ သတိေပး ဆံုးမသူ မပြင့္ေပၚေသာ လူမ်ိဳးဟု ေျမကမၻာတြင္ မရွိ- ဆိုတဲ့ (၃၅း၂၄) အရ- လူမ်ိဳးတိုင္းအတြက္ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ ပြင့္ေပၚ ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶေဂါတမဟာလည္း သဗၺညဳဉာဏ္ကိုရတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶေဂါတမ ေခၚ ကိုယ္ေတာ္ေဂါတမ (ကိုယ္ေတာ့အေပၚသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာပါေစ) ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ေတြက တန္ဘိုးထားရပါမယ္။ ေလးစားၾကည္ညိဳရပါမယ္။ ဒါဟာ က်မ္းျမတ္ကုရ္အံက ခ်မွတ္သြန္သင္တဲ့ သီအိုရီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ တစ္ပါးပါးကို ျပစ္မွားမိေသာ္ က်မ္းေတာ္ပါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သစၥာကတိျပဳထားတဲ့ ၂း၂၈၅ ပါ ကတိသီလ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ကိုယ္ေတာ္မ်ား အၾကား တစ္ပါးႏွင့္ တစ္ပါး မခဲြျခားပါဆိုတ့ဲ ကတိအား ခ်ိဳးဖ်က္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရ႔ဲ သစၥာကတိ သီလပ်က္ျခင္း အျပင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရ႔ဲ ညီေနာင္ေတြျဖစ္ တ့ဲ ဗုဒၶသာသနာ၀င္ေတြကိုလည္း စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေစရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္ တစ္ပါးကို ေလးစား တန္ဘိုး ထားတတ္တဲ့ အက်င့္ကို ခ်ိဳးေဖါက္သူ
မွန္သမွ်မွာ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးေတြ ေကာင္းလာစရာ အေၾကာင္း မရွိဘူး ဆိုတာ ကိုလည္း- နားလည္ေစလိုပါတယ္။
အစၥလာမ္သာသနာ၀င္ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမမ်ား၊ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ား- အားလံုး ဉာဏ္စဥ္ေဆာင္မ်ား အေပၚ ေလးစားတန္ဘိုး ထားတတ္ပါေစလို႔-- ဆုေတာင္း ေမတၱာပို႔လွ်က္-။
အလွ်ဥ္းသင့္သလို႔- အေရွ႔တိုင္း အစၥလာမ္ သာသနာ၀င္ ကမၻာေက်ာ္ ကဗ်ာဆရာႀကီး အလာမာဟ္ ေဒါက္တာ အကၠဘာရ္ က ဗုဒၶေဂါတမအတြက္ ရင့္က်ဴးဖြဲ႔ဆိုခဲ့တဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို လက္ေဆာင္အျဖစ္ ဘာသာျပန္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
ဗုဒၶအား ေအာက္ေမ့တသ
အိႏၵိယမွာ-
ထြန္းလင္းေတာက္ပ၊
သပၸါယ္လွစြာ- ကုမုျဒာပန္း
ပြင့္ေပၚလန္းဆန္း ခဲ့ေသာ္လည္း
အိႏၵိယ၏-
ေျမဆီဇလာ-
ဓါတ္ခံႏုံမြဲ ဆင္းရဲမႈေၾကာင့္
ဇာတိေျမမွာ- ျမတ္ပန္း မုျဒာ
မလန္းသာခဲ့။
ေၾသာ္-ကံဆိုးလွေသာ၊ အိႏၵိယ။
(ေဒါက္တာ အကၠဘာရ္)
ဦးေဌးလြင္ဦး
(မုဖာေဆြရ္ရို ကုရ္အံ။ ဘီေအ ျမန္မာစာ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္) ေအ-ေအ မီဒီယာ မားကက္တိန္း (နယူးေယာက္၊
အေမရိကန္) Buddhism, Christianity & Islamic Scholar.
