ယဥ္ေက်းမႈတုိင္းလိုလုိမွာ လူမ်ိဳး၊ဘာသာ၊ႏုိင္ငံသား၊အသားအေရာင္၊လိင္ စတဲ့ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြကို အေျချပဳၿပီး
ငါတို႕နဲ႕သူတို႕ဆိုတဲ့ ”Us and Them” ခြဲျခားမႈေတြရွိတတ္ပါတယ္။ ရန္၊ ငါ စည္းျခားတယ္လို႕လဲ ဆိုႏုိင္တာေပါ့။
ငါတုိ႕ ဂ်ာမာန္ေတြ၊ သူတို႕က ဂ်ဴးေတြ၊ ငါတို႕က ဟူတူေတြ၊ သူတို႕က တြတ္စီေတြ စသည္ျဖင့္
လူလူခ်င္း အမ်ိဳးအစားခြဲျခားလိုက္ျခင္း (Classification) ဟာ Genocide လို႕ေခၚတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈမ်ား ျဖစ္ရျခင္းရဲ႕ အစမွတ္လို႕ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
ေရာယွက္ေနေသာ ဆက္ႏြယ္မႈေတြရွိမေနတဲ့ လူမ်ိဳးစုႏွစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ခုထက္ပိုၿပီးရွိၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေတြဟာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ႏုိင္ေခ်မ်ားပါတယ္။
ဒီလိုမျဖစ္ဖို႕ ကာကြယ္ႏုိင္ေခ်ရွိတဲ့ အဓိကစြမ္းအားကေတာ့ -လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈေတြ၊ အသားေရာင္ခြဲျခားမႈေတြကိုေက်ာ္လြန္ သြားတဲ့၊
အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ စိတ္ရွည္သည္းခံမႈနဲ႕ နားလည္မႈေတြကို တိုးပြားေစတဲ့၊ပိုင္းျခားမႈေတြကို ေက်ာ္သြားတဲ့ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားျခင္းကိုသာအားေပးတဲ့ ကမာၻလံုးဆုိင္ရာ အစုအဖြဲ႕၊ အေဆာက္အအံုေတြ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာဖို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ့လို႕ဖြံ႕ၿဖိဳးလာျခင္းက ဘံုရပ္တည္ခ်က္ေတြကို မျဖစ္မေနရွာေဖြလာရၿပီး … အဲဒီ့အခ်က္ကိုက လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြကို တားဆီးႏုိင္တဲ့ အဓိကစြမ္းအားျဖစ္လာပါတယ္။ အရိုးဆံုး နဲ႕ အရွင္းဆံုးေျပာရရင္ေတာ့ အက်ိဳးတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြမ်ားမ်ားလုပ္ၿပီး အခ်င္းခ်င္းႏြယ္ယွက္ေနေသာ အက်ိဳးစီးပြားေတြ မ်ားမ်ားရွိေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို တည္ေဆာက္ၾကဖုိ႕ပါ။
အမ်ိဳးအစားခြဲျခားျခင္း (Classification) ဟာ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားထားရံုနဲ႕ေတာ့ သိပ္ျပႆနာမရွိေသး ပါဘူး။
သူ႕ေနာက္ကေန ထပ္ခ်ပ္မကြာလုိက္လာတဲ့ … အမည္တပ္တံဆိပ္ကပ္ျခင္း (Symbolization) ေၾကာင့္ အေျခအေနေတြက ပိုၿပီးရႈပ္ေထြးလာပါတယ္။
အုပ္စုတစ္ခုခုက အျခားအုပ္စုတစ္ခုခုကို အမည္နာမတစ္ခု ဒါမွမဟုတ္ တံဆိပ္တစ္ခုကပ္လုိက္ပါတယ္။
အသားအေရာင္ကိုလိုက္ၿပီးျဖစ္ေစ၊အဝတ္အစားကိုလုိက္ၿပီး ျဖစ္ေစ၊မတူညီေသာ ဘာသာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို လိုက္ၿပီးျဖစ္ေစ
အျခားသူမ်ားကို အုပ္စုတစ္စုထဲ သြတ္သြင္းလိုက္ၿပီး …
သူတို႕ဟာ ဂ်ဴးေတြပဲ၊ သူတို႕ဟာ ဂ်စ္ပစီေတြပဲ၊ သူတုိ႕ဟာ နီဂရုိးေတြပဲ စသည္ျဖင့္ တံဆိပ္တစ္ခုကပ္လုိက္ျခင္းအားျဖင့္ … ခြဲျခားမႈဟာပိုၿပီး ပီျပင္ထင္ရွားလာပါတယ္။
နာဇီေတြအုပ္စိုးစဥ္ကာလက ဂ်ဴးတုိင္းကို အ၀ါေရာင္ၾကယ္ပံုတံဆိပ္တပ္ခုိင္းထားတာမ်ိဳး၊ ကေမာၻဒီယားမွာ ခမာနီေတြအုပ္စိုးစဥ္ကာလက အေရွ႕ပိုင္းဇံုမွာရွိတဲ့ လူေတြကိုအျပာ ေရာင္လည္စည္းစီးေပးထားတာမ်ိဳးေတြ ဟာ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေျပာသြားၿပီးျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးအစားခြဲျခားျခင္းနဲ႕ အမည္တပ္တံဆိပ္ကပ္ျခင္း ႏွစ္ခုဟာ လူသားေတြလုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတဲ့အလုပ္ျဖစ္ၿပီး
လူ႕ဂုဏ္သိကၡာညိႈးႏြမ္းေစတဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳးေတြလုပ္ေဆာင္ျခင္း (Dehumanization) ဆိုတဲ့ ေနာက္တစ္ဆင့္ကို ဦးမတည္ေသးသေရြ႕ေတာ့ မ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ျခင္းတစ္ခု ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။
အမည္အမွတ္တံဆိပ္တပ္ျခင္းေတြ ပေပ်ာက္ဖို႕ကေတာ့ မုန္းတီးမႈကို ကုိယ္စားျပဳတဲ့ အမွတ္သေကၤတေတြကို တရားဥပေဒအရကို တားျမစ္ဖို႕လုိပါတယ္။
ဂိုဏ္းက႑တစ္ခုခုကိုကိုယ္စားျပဳတဲ့ အ၀တ္အစားေတြ ဝတ္ဆင္ျခင္းကိုလဲ ကန္႕သတ္သင့္ပါတယ္။ ျပႆနာတစ္ခုရွိတာက ဥပေဒအရကန္႕သတ္တားျမစ္ျခင္း ေတြဟာ လူႀကိဳက္မ်ားေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာအင္အားေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့မႈမ်ိဳးကိုမရတဲ့ အခါ အရာမထင္တတ္ပါဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ … ဟူတူ၊ တြတ္စီ စတဲ့စကားလံုးေတြဟာ … ၁၉၈၀ခုႏွစ္အထိ ရဝမ္ဒါဘာသာစကားအရ တားျမစ္ကန္႕သတ္ထားေပမယ့္ … အမ်ားကလက္ခံသံုးစြဲ ခဲ့တာေၾကာင့္ အတည္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
တတိယအဆင့္ျဖစ္တဲ့ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာညႈိးႏြမ္းေစျခင္း (Dehumanization) ျဖစ္စဥ္ကေတာ့ အားႀကီးတဲ့ အုပ္စုက အားနည္းတဲ့ အုပ္စုရဲ႕ လူသားျဖစ္တည္မႈကို ျငင္းဆန္ခ်င္ လာရာကေန စပါတယ္။
အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားၿပီး အမည္တံဆိပ္တစ္ခုခုတပ္လိုက္တဲ့ အစုအဖြဲ႕ေလးေတြကို တိရစာၦန္ေတြ၊ ေရာဂါသည္ေတြ၊
အဆင့္နိမ့္သူေတြ နဲ႕ တတန္းတစားတည္းထားလိုက္ၿပီး …လူသားအျဖစ္ကေန ယုတ္ေလ်ာ့သူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၾကပါတယ္။
လူဂုဏ္သိကၡာညႈိးႏြမ္းေစျခင္းဟာ … သာမာန္က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြထက္ အမ်ားႀကီးပိုဆုိးပါတယ္။ အဲဒီ့အဆင့္မွာဆိုရင္ …
အမုန္းတရားကိုတိုးပြားေစတဲ့ ၊ေဒါသကိုလႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ဝါဒျဖန္႕စာေတြ၊ပံုေတြ၊အသံလႊင့္မႈေတြကို ခပ္မ်ားမ်ားသံုးေလ့ရွိပါတယ္။
ဒီလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ … လူထုအေနနဲ႕ ျမင္ရၾကားရသမွ်ေတြဟာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ေတြကိုဦးတည္တဲ့ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြလား၊ အမွန္တကယ္ လူထုကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိုစိတ္နဲ႕ ေျပာတာေတြလားဆိုတာကို ခြဲျခားတတ္ဖို႕လိုပါတယ္။
လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ၾကတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ …
လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြကို တန္ျပန္ေခ်ဖ်က္ပစ္ႏုိင္တဲ့ စည္းစနစ္က်ေသာ၊ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႕ ညီညြတ္ေသာ ကာကြယ္မႈ၊
သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြအားနည္း တာကိုေတြ႕ရပါတယ္။
လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္လုပ္ေနတဲ့ အမုန္းတရားတုိးပြားေစေသာ ဝါဒျဖန္႕မႈေတြကို အျမန္ဆံုးတားျမစ္ကန္႕သတ္ႏုိင္ဖို႕ အေရးႀကီးပါတယ္။
အမုန္းတရားနဲ႕ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ႀကီးႏုိင္ငယ္ညွင္းသတ္ျဖတ္မႈေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူဖုိ႕လဲ လိုအပ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးအစားခြဲျခားျခင္း၊ တံဆိပ္ကပ္ျခင္း၊လူ႕ဂုဏ္သိကၡာညႈိးႏြမ္းေစျခင္းစတဲ့ အဆင့္ေတြေနာက္ မွာေတာ့
မိမိတို႕ မဟုတ္ေသာ အျခားအုပ္စုကို ႏွိပ္ကြပ္ဖ်က္သိမ္းပစ္လိုတဲ့ အစုအဖြဲ႕တစ္ခုခုက …ေနာက္လာမယ့္အဆင့္ေတြကို လုပ္ႏုိင္ဖို႕အတြက္ … အခိုင္အမာဖြဲ႕စည္းျခင္း (Organization) ဆိုတဲ့ အလုပ္ကို စလုပ္ပါေတာ့တယ္။မ်ားေသာအားျဖင့္ … လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြကို အစိုးရတစ္ရပ္ရပ္ (သို႕မဟုတ္) အၾကမ္းဖက္အုပ္စု တစ္ခုခုက စုစည္းေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြက်ဴးလြန္ ဖို႕အတြက္ တိုက္ခုိက္ေရးအစုအဖြဲ႕ေလးေတြဖြဲ႕ၿပီး ေလ့က်င့္ေပးတာမ်ိဳး၊ လက္နက္တပ္ဆင္ေပးတာမ်ိဳးေတြ ကိုစတင္ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး … လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြအတြက္ အစီအစဥ္ကို စနစ္တက်ေရးဆြဲပါတယ္။
ဒီလိုအဆင့္မ်ိဳးကို ကာကြယ္ဖို႕ကေတာ့ … အဲဒီ့လိုလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ၿပီး တရားဥပေဒအရ အျပစ္ေပးဖို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အုပ္စုမ်ားခြဲထုတ္ျခင္း (Polarization) လို႕ေခၚတဲ့ျဖစ္စဥ္မွာေတာ့ …
အစြန္းေရာက္ေတြက အမုန္းတရားကို တိုးပြားေစတဲ့ ဝါဒျဖန္႕မႈေတြ ကိုသံုးၿပီး အုပ္စုေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္ေအာင္ ခြဲထုတ္လိုက္ပါတယ္။
အခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြမွာဆိုရင္ …လူမ်ိဳးျခားမယူရ၊လူမ်ိဳးျခားႏွင့္မဆက္ဆံရ စတဲ့ ဥပေဒေတြေတာင္ထုတ္ျပန္ေလ့ ရွိပါတယ္။
အစြန္းေရာက္သမားေတြဟာ …ၾကားအျမင္ရွိသူေတြကိုလည္း ပစ္မွတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ပါတယ္္။
ဒါေၾကာင့္ …
ၾကားအျမင္ရွိသူေတြကိုကာကြယ္ျခင္း၊အစြန္းမေရာက္ေသာ သမာသမတ္က်တဲ့အျမင္မ်ိဳးေတြကို မ်ားမ်ားျပန္႕ႏွံ႕ေစျခင္းနဲ႕
လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႕ဆိုင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ပံ့ပိုးကူညီျခင္းအားျဖင့္ …
အစြန္းေရာက္အျမင္ေတြကေန ကင္းလြတ္ႏုိင္ပါတယ္။
အစြန္းေရာက္သမားေတြဟာ …
ပစ္မွတ္အျဖစ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ အစုအဖြဲ႕တစ္ခုခုကို သူတို႕ရဲ႕ကြဲျပား ျခားနားမႈေတြကို အေၾကာင္းျပဳ ခြဲျခားေရြးထုတ္(Identification)ၿပီး သတ္ျဖတ္ရမယ့္ စာရင္းကိုပါ ေရးဆြဲေလ့ရွိပါတယ္။
က်ဴးလြန္ခံၾကရေတာ့မယ့္ လူအုပ္စုဟာ တံဆိပ္တစ္ခုခုကပ္ခံရတာမ်ိဳး၊ တစ္ေနရာရာကို အတင္းပို႕ခံရတာမ်ိဳးေတြျဖစ္လာပါတယ္။
နာဇီေတြဂ်ဴးလူမ်ိဳးေတြအားလံုးကို …ေခၽြးတပ္စခန္းေတြဆီပို႕တာမ်ိဳး၊ဂတ္တိုလို႕ေခၚတဲ့ သီးျခားရပ္ကြက္ေတြဆီပို႕တာမ်ိဳး၊
စားနပ္ရိကၡာေခါင္းပါးၿပီး ငတ္ျပတ္ေသသြားႏုိင္တဲ့ ေနရာေတြဆီ အင္အားသံုးပို႕ေဆာင္တာမ်ိဳးေတြဟာခြဲျခားေရြးထုတ္ျခင္း (Identification) ရဲ႕လကၡဏာေတြျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ့ေနာက္မွာေတာ့ Genocide လို႕ေခၚတဲ့ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြဟာလွ်င္လွ်င္ျမန္ျမန္တရား၀င္ စတင္လာပါေတာ့တယ္ …။ ဒီျဖစ္စဥ္ကို သတ္ျဖတ္သူေတြဘက္ကေတာ့ သူတုိ႕ရဲ႕ ပစ္မွတ္သား ေကာင္ေတြကို လူအျဖစ္မသတ္မွတ္ေတာ့တာေၾကာင့္ အျမစ္ျဖတ္ေခ်မႈန္းျခင္း (Extermination) လို႕အမည္တပ္ၾကပါတယ္။
အဲဒီ့လုိအျဖစ္အပ်က္မွာ က်ဴးလြန္ခံရတဲ့သူေတြဘက္က ရွိတဲ့အားနဲ႕ ျပန္ၿပီးတံု႕ျပန္တာမ်ိဳးေတြျဖစ္လာတဲ့အခါအျပန္အလွန္ သတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္လာၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ျခင္း သံသရာထဲကို က်ေရာက္သြား ႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးအဆင့္အေနနဲ႕ေတာ့ … (Denial) လို႕ေခၚတဲ့ ျငင္းပယ္ဖံုးကြယ္ျခင္းအဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဟာ လူမ်ိဳးသုဥ္းသတ္ျဖတ္ျခင္းျဖစ္စဥ္ေတြ အၿပီးမွာ က်ဴးလြန္သူေတြတိုင္းလိုလိုျပဳလုပ္တတ္ ၾကတဲ့အဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။
သတ္ျဖတ္ခံရသူေတြရဲ႕ အသက္မဲ့ခႏၶာေတြကို -
က်င္းႀကီးေတြတူးၿပီး ျမွဳပ္ႏွံျခင္း၊မီးရႈိ႕ဖ်က္စီးျခင္း၊အေထာက္အထားေတြကို ေျဖာက္ဖ်က္ျခင္း၊မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ားအား ျခိမ္းေျခာက္ႏႈတ္ပိတ္ျခင္း ေတြကိုျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး … သူတို႕ဟာ သူတို႕ေတြ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာကို ျငင္းဆန္တတ္ၾကၿပီး …
အၿမဲလိုလို အက်ဴးလြန္ခံရသူေတြအေပၚ ျပစ္တင္ေျပာဆိုတာမ်ိဳး ေတြလုပ္တတ္ပါတယ္။
က်ဴးလြန္သူအမ်ားစုဟာ … ျပႆနာကိုအၿမဲေရွာင္လႊဲၿပီး
အျခားသူေတြအေပၚပံုခ်ဖို႕ႀကိဳးစားတတ္ၾကပါတယ္။
က်ေနာ္တို႕တုိင္းျပည္မွာ အခုျဖစ္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြဟာ … လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြဆီ ဦးတည္သြားႏုိင္လား …?
ဦးတည္ေနတယ္ဆိုရင္လည္း -
အဲဒီ့လိုမျဖစ္ရေအာင္ က်ေနာ္တို႕ေတြဘယ္လိုကာကြယ္ၾကမလဲ ?
က်ေနာ္တို႕ႏုိင္ငံအေနနဲ႕ အထက္မွာေရးထားတဲ့ အဆင့္ေတြထဲက ဘယ္အဆင့္ကိုေရာက္ေနၿပီလဲ ဆိုတာေလးကို အားလံုးဝုိင္းစဥ္းစားၾကည့္ၾကဖို႕ လိုမယ္ထင္ပါတယ္။ဘယ္သူကမွ ဘယ္သူ႕ကို အၿပီးသတ္ေခ်မႈန္းပစ္ဖို႕မလိုအပ္ဘူးလို႕ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ခ်စ္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစဖို႕ က်ေနာ္တို႕ေတြ အျခားလူမ်ိဳးေတြကို မုန္းတီးျပေနဖို႕လဲ မလိုပါဘူး။
အခုေလာေလာဆယ္ ရခုိင္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ကိုင္တြယ္ပံုမွားယြင္းရင္ျဖစ္ျဖစ္၊
ျပႆနာရဲ႕ အခ်ိန္ၾကာျမင့္လာၿပီး အျခားေသာေဒသေတြကိုပါ ျပန္႕ပြားဆိုး၀ါးလာရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ(Genocide) ျဖစ္စဥ္တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာႏုိင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိေနပါတယ္။
ဒီလိုျဖစ္လာခဲ့မယ္ဆိုရင္ …
ျမန္မာႏုိင္ငံသား အေျမာက္အမ်ားေသေၾကပ်က္စီးျခင္းနဲ႕အတူ ကမာၻမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သိကၡာက်ပါလိမ့္မယ္။
က်ေနာ္တို႕ေတြအားလံုး ဘာပဲလုပ္လုပ္ … ကိုယ့္လုပ္ရပ္တစ္ခုခုဟာ တုိင္းျပည္ကို အႏၱရာယ္တစ္ခုခုဆီတြန္းပို႕ေနတဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳးျဖစ္ေနမလား၊
တိုင္းျပည္ကို အႏၱရာယ္မက်ေရာက္ ေအာင္ ကာကြယ္တဲ့လုပ္ရပ္မ်ိဳးလား ဆိုတာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ၿပီးေတာ့ … ကိုယ္ေရးသမွ်၊ ကိုယ္ေျပာသမွ်၊ အြန္းလိုင္းေပၚမွာ ကိုယ္တင္သမွ်ေတြကိုလည္း တာဝန္ယူတတ္ၾကပါေစ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
Gregory H.Stanton, President, Genocide Watch ရဲ႕ 8 Stages Of Genocide ကို ကိုးကားပါသည္။
ေနဘုန္းလတ္
