ဒီမိုကေရစီလို႕ အမည္တြင္တဲ႕ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုအုပ္ခ်ဳပ္စီမံခန္႕ခြဲဖို႕ အေဂာာင္းတကာ႔ အေကာင္းဆံုး ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ဟာလူသား၀ါဒကို လံုးလံုးလ်ားလ်ားအေျခခံထားတာျဖစ ္ပါတယ္။ လူသား၀ါဒ( humanism)ဆိုတာကေတာ႕ လူနဲ႕လူခ်င္းႏွိဳင္းယွဥ္လိုက္ရင္ ္္္အသားအေရာင္မတူတာကိုလည္း မစဥ္းစား လူမ်ိဳးမတူတာကိုလည္းမစဥ္းစား၊
ကိုးကြယ္တဲ႕ဘာသာမတူတာကိုလည္းမစဥ ္းစား၊ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာျခားတာကိုလည္းမစဥ္းစား၊
လူနဲ႕လူခ်င္းဆိုတာ အေျခခံအားျဖင္႔ထပ္တူထပ္မွ်တူညီတယ္ဆိုတဲ႕ အခ်က္ေပၚမွာပဲ အေျခခံစဥ္းစားတဲ႔လူလူခ်င္း ဘယ္လိုအေၾကာင္းတရားနဲ႕မွ ခြဲျခားမႈမရွိတဲ႕ အေတြးအေခၚအယူအဆ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ လူသား၀ါဒ အမွန္တစ္ကယ္ထြန္းကား ေနမွသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္က စစ္စစ္မွန္မွန္ထြန္းကားေပၚေပါက္ ႏိုင္ၿပီး ေရရွည္လည္း
တည္တံ႔ႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ လူသား၀ါဒထြန္းကားဖို႕ဆိုရင္လူတစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ၾကား၊ လူမ်ိဳးစုတစ္ခုနဲ႕တစ္ခုၾကား တန္းတူညီမွ်တဲ႔အခြင္႔အေရးမ်ား တစ္နည္းအားျဖင္႔ ကိုယ္႔ၾကမၼာကို ကိုယ္ ဖန္တီးခြင္႔တန္းတူညီမွ်တဲ႔ အေျခအေန အမွန္တစ္ကယ္ရွိဖို႕လို
အပ္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ စိတ္အမူအက်င္႔ေတြမွာကိုယ္႔ထက္သာရင္မနာလိုတဲ႔ စိတ္ေတြ ကင္းစင္ၿပီး ကိုယ္နဲ႕ အေရာင္အေသြးမတူရင္ ကိုယ္႕ထက္ ဆင္းရဲနိမ္႕က်တယ္လို႕ ထင္ရရင္ ႏွိမ္႔ခ်လိုတဲ႔မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ႔စိတ္ေတြကင္းစင္ၿပီ း ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ၊မုဒိတာ၊ဥပကၡာ ဆိုတဲ႔ ျဗဟၼစိုရ္တရား ေလးပါးကို အမွန္တစ္ကယ္ လက္ေတြ႕က်က် လက္ခံက်င္႔ႀကံၾကမွသာ အဲဒီလူသား၀ါဒဆိုတာ အမွန္တစ္ကယ္ထြန္းကားေပၚေပါက္လာႏ ိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္ ကိုယ္႔ ကိုယ္ကိုယ္မွပဲ ႀကီးက်ယ္ျမင္႔ျမတ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆ တဲ႔စိတ္ေတြ၊
ကိုယ္႕လူမ်ိဳးမဟုတ္ရင္ အထင္အျမင္ေသးတဲ႔စိတ္ေတြ၊ ကိုယ္နဲ႕ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ မတူရင္ လူရာမသြင္းခ်င္တဲ႔ စိတ္ေတြ ကိုယ္႔ေဒသကမဟုတ္ရင္ခြဲျခားျမင္တဲ႕စိတ္ေတြ ခ၀ါခ်ႏိုင္မွသာ လူသား၀ါဒဆိုတာ ေပၚေပါက္ထြန္းကားႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါ တယ္။
discrimination လို႕ေခၚတဲ႔ ခြဲျခားရႈျမင္ဆက္ဆံမႈေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္း အျမစ္တြယ္ေနေသးတယ္ဆိုတာအထင္အရွားေတြ႕ ျမင္ေနရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕တေတြက ဒီမိုကေရစီဆိုတဲ႔ လူ႕အခြင္႔အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္စံႏႈန္းျပည္႕ရရွိခံစား ႏိုင္တဲ့ တိုးတက္ႀကီးပြားခြင္႔ကို လူတိုင္းညီတူညီမွ်ရရွိႏိုင္တဲ႔ လြတ္လပ္ခြင္႔ကို လူထုတစ္ရပ္လံုး
တင္းျပည္႕က်ပ္ျပည္႕ ရရွိႏိုင္တဲ႕ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားလွတဲ႔ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ႀကီး ေပၚေပါက္လာဖို႕အာသာငမ္းငမ္းနဲ႕ ေမွ်ာ္လင္႔ေတာင္႔တေနခဲ႕ၾကပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ေပၚထြန္းလာဖို႕လည ္း ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းေနၾကတာျဖစ္ပ ါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ လူအခ်င္းခ်င္းၾကားအဓိပါယ္မရွိတဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႕ ခြဲျခားရႈျမင္ဆက္ဆံတတ္တဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကို အျမစ္ကေနလွန္ပစ္္ဖို႕ က်ေတာ႔ေမ႔ေမ႔ေလ်ာ႔ေလ်ာ႔ ျဖစ္ေနၾကတယ္ ၊ဒါမွမဟုတ္ တြန္႕ဆုတ္ေႏွာင္႔ေႏွးေနၾကတယ္ ၊ဒါမွမဟုတ္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက လ်စ္လ်ဴရႈထားၾကတယ္ လို႕ထင္ပါတယ္။အေမရိကန္လို ဒီမိုကေရစီ ရင္႕သန္ေနၿပီျဖစ္တဲ႔ ႏိုင္ငံတစ္ခုဟာ အခုလိုအေျခအေနေရာက္ရွိလာဖို႕ ဒီမိုကေရစီအတြက္
ရုန္းကန္ႀကိဳးစားခဲ႔ၾကရတဲ႔အခ်ိန ္နဲ႕ တစ္ၿပိဳင္ထဲမွာလူသား၀ါဒကိုလည္း ထူေထာင္ယူခဲ႔ရတယ္ဆိုတာ သတိျပဳသင္႔ပါတယ္။
အာဖရိကန္ အေမရိကန္လို႕ေခၚတဲ႕ လူမည္းေတြဟာ တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေက်းကၽြန္ေတြဘ၀နဲ႕ ေနထိုင္ခဲ႔ၾကရဖူးပါတယ္။လူသား၀ါဒကိုယံုၾကည္ၾကတဲ႔ လူမည္းမ်ားနဲ႕ လူျဖဴမ်ားအပါအ၀င္ အေသြးအေရာင္စံု အေမရိကန္လူမ်ိဳးမ်ား
အထူးသျဖင္႔ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႕ လူထုေခါင္းေဆာင္မ်ား ဟာ လူသား၀ါဒ ထြန္းကားေရးကို ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္ထဲ ႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ႔ၾကရတာပါ။ အခုအခါမွာ အေမရိကားဟာ ထိပ္တန္း ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံႀကီးျဖစ္ေနတဲ႔ နည္းတူ
လူသား၀ါဒလည္းအျပည္႕အ၀ထြန္းကားေန တယ္ဆိုတာ လက္ရွိလူမည္းသမၼတက အေကာင္းဆံုး ျပယုတ္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လူျဖဴ၊လူ၀ါ၊လူနီ၊လူမည္း မခြဲျခားဘဲ တန္းတူညီမွ် အခြင္႔အေရးမ်ား မွ်ေ၀ခံစားေရးကို ႏိုင္ငံသားအားလံုး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလံုးက
တစိုက္မတ္မတ္ႀကိဳးပမ္းခဲ႔ၾကရတာျ ဖစ္ပါတယ္။အေမရိကန္လူထုတစ္ရပ္လံု းကလည္ လူသား၀ါဒကို နက္နက္ရွိဳင္းရွိဳင္းယံုၾကည္ေနၾ ကၿပီျဖစ္လို႕သာ ဒီမိုကေရစီဟာ အင္အားအေကာင္းဆံုးအေနအထားနဲ႕ ထြန္းကားျဖစ္တည္ေနႏိုင္တာျဖစ္ပါ တယ္။
အခုအခါ ကၽြန္ေတာ္တို႕တေတြ တန္းတူညီမွ်ေရးကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔အေနအထားကို ေရာက္ေနၿပီလို႕ေျပာႏိုင္ေပမယ္႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ႏိုင္ငံမွာအခြင္႔ေရးမတူညီမႈေတြ၊ လူအခ်င္းခ်င္း နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႕ခြဲျခားရႈျမင္ဆက္ဆံမႈေတြက က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ရွိေနသးတယ္ဆိုတာကိုအားလံုးက မွန္မွန္ကန္ကန္လက္ခံ နားလည္ဖို႕ ပထမဆံုးလိုအပ္ပါတယ္။ ျပသနာတစ္ရပ္ရွိေနတာကို ျပသနာလို႕
အရင္ဆံုး မွန္မွန္ကန္ကန္ လက္ခံံရႈျမင္ၾကမွသာ အဲဒီျပသနာကို ေျဖရွင္းဖို႕ဆိုတာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ ္။ အေျခခံဥပေဒအရ ဘယ္လိုပဲ
တန္းတူညီမွ်ေရးကို ျပဌာန္းေပးထားေပမယ္႔ လက္ေတြ႕မွာ လူတိုင္းက အမွန္တစ္ကယ္ယံုၾကည္လက္ခံက်င္႔သံ ုးၾကမွသာ လက္ေတြ႕အားျဖင္႔ ျဖစ္လာႏိုင္မွာပါ။ လူတိုင္းက လူမ်ိဳးစြဲ၊ ေဒသစြဲ၊ ဘာသာစြဲ စတဲ႔အစြဲမ်ိဳးစံု ကင္းၿပီး လူ လူခ်င္း တန္ဖိုးထားတဲ႔ ေလးစားတဲ႔ အျမင္ေတြရွိလာမွသာ ပဋိပကၡေတြ အမွန္တစ္ကယ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ မ်ိဳးႏြယ္စုတ စ္စုကျဖစ္ေစ၊
ဘာသာေရး၊လူမႈေရး၊စီးပြားေရး၊ႏို င္ငံေရး တစ္ခုခုကို အေျခခံတဲ႔ အုပ္စုတစ္ခုခုကျဖစ္ေစ တျခားသူေတြထက္ပိုမိုတဲ႔ အခြင္႔အေရးမ်ားကို
မတရားသျဖင္႔ရယူဖို႕ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ရယူေနၾကတယ္ဆိုရင္၊တန္းတူညီမွ်ေရးကိုထိခိုက္မယ္ျဖစ ္ၿပီးပဋိပကၡေတြကလည္း ေပၚေပါက္ေနဦးမယ္ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို လူနဲ႕လူအခ်င္းခ်င္းၾကား ခြဲျခားရႈျမင္ေနသမ်ွွ ကာလပတ္လံုး၊ႏွိမ္႔ခ်ဆက္ဆံလိုစိတ္ေတြ ရွိေနေသးသမွ်ကာလပတ္လံုး လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ႏိုင္ငံတစ္ခု အမွန္တစ္ကယ္တိုးတက္ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို ႕အတြက္ မျဖစ္မေနလိုအပ္တဲ႕ လူသား၀ါဒဆိုတာ
ထြန္းကားဖို႕ ခက္ခဲေနပါလိမ္႔ဦးမယ္။ လူသား၀ါဒမထြန္းကားသမွ်ေတာ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္အတြက္ လိုအပ္တဲ႔ တန္းတူညီမွ်ေရးဆိုတာလည္း
ဘယ္လိုမ ွ စစ္စစ္မွန္မွန္ ရရွိလာႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါဘူး။တန္းတ ူညီမွ်ေရးဆိုတာ လူၾကားေကာင္းေအာင္ေျပာေနရံုနဲ႕ မရပါဘူး။ႏိုင္ငံသား
တစ္ဦးခ်င္း ညီမွ်တဲ႔အခြင္႔အေရးေတြ ရွိႏိုင္ဖို႕ လူတိုင္းမွာ မွန္ကန္တဲ႔ စိတ္ရင္းေစတနာေတြေမြးျမဴ ႏိုင္ၾကဖို႕လိုပါတယ္။ ဗမာတစ္က်ပ္
ကခ်င္တစ္က်ပ္၊ဗမာတစ္က်ပ္ ရခိုင္တစ္က်ပ္ ဆိုတဲ႕ ေျပာပံုဆိုပံုအစား ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီ အခြင္႔အေရးမွန္သမွ် တန္းတူညီမွ် ရရွိခံစားရမယ္လို႕ လူသား၀ါဒကိုအေျခခံေျပာဆိုၿပီး လက္ေတြ႕လည္း အဲဒီလူသားဝါဒ ထြန္းကားလာေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကတာက ပိုသင္႔ေတာ္မယ္ လို႕ ယူဆမိပါတယ္။
လူသား၀ါဒ ဆိုတဲ႔ အေတြးအေခၚအယူအဆကို လူတိုင္းက နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီးလက္ေတြ႕လည္း လက္ခံက်င္႔ႀကံမွသာ တန္းတူညီမွ်မႈဆိုတာ ရွိႏိုင္မွျဖစ္ပါတယ္။တန္းတူညီမွ်မႈဆိုတာ အမွန္တစ္ကယ္ ပီျပင္စြာ ျဖစ္ထြန္းလာမွသာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ အမွန္တစ္ကယ္ ေပၚထြန္းလာႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ထာ၀ရလည္းတည္တံ႔ ခိုင္ၿမဲႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။
တန္းတူညီမွ်မႈရွိတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံသားတိုင္းကအမွန္တစ္ကယ္ယံုၾကည္ေလာက္တဲ႔ အေနအထားေရာက္ေအာင္ တည္ေဆာက္ဖန္တီးႏိုင္မႈမရွိလို႕ကေတာ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတည္ေဆာက္လို႕ရရင္ေတာင္မွ ေရရွည္တည္တံ႔ခိုင္ၿမဲေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ဖို႕ခက္ခဲပါလိမ္႔မယ္။ပဋိပကၡေတြကို အခ်ိန္မေရြးျပန္လည္ရင္ဆိုင္္ႀကံဳေတြ႕ၾကရပါလ ိမ္႔မယ္။
ထာ၀ရတည္တံ႔ ခိုင္ၿမဲတဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘဲနဲ႕ ထာ၀ရတည္တံ႔ခိုင္ၿမဲတဲ႔ ျပည္႔၀ျပည္႔စံုတဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို
ေမွ်ာ္မွန္းလို႕မရႏိုင္ပါဘူး။ လူတိုင္းက လူသား၀ါဒကို အမွန္တစ္ကယ္လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး လက္ေတြ႕က်င္႔ႀကံၾကမွသာ
လူသား၀ါဒထြန္းကားႏိုင္ပါတယ္။လူသ ား၀ါဒ အမွန္တစ္ကယ္ထြန္းကား မွသာတန္းတူညီမွ်ေရး အမွန္တစ္ကယ္ရွိႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္၊ တန္းတူညီမွ်ေရး ကိုတည္ေဆာက္ႏိုင္မွသာ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတည္ေဆာက္ႏ ိုင္ျပီးဒီမိုကရက္တစ္လူ႕ေဘာင္ဆီကို တက္လွမ္းႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ႕ လူသား၀ါဒကို မျဖစ္မေနထူေထာင္ၾကရပါလိမ္႔မယ္။ လူသား၀ါဒမထြန္းကားသမွ်
ခိုင္မာေတာင္႔တင္းတဲ႔ ျပည္႕ဝေကာင္းမြန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္လည္း လံုး၀ထြန္းကားလာႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါ ေၾကာင္း။ ။
ပိုက္တင္
တစ္ဦးခ်င္း ညီမွ်တဲ႔အခြင္႔အေရးေတြ ရွိႏိုင္ဖို႕ လူတိုင္းမွာ မွန္ကန္တဲ႔ စိတ္ရင္းေစတနာေတြေမြးျမဴ ႏိုင္ၾကဖို႕လိုပါတယ္။ ဗမာတစ္က်ပ္
ကခ်င္တစ္က်ပ္၊ဗမာတစ္က်ပ္ ရခိုင္တစ္က်ပ္ ဆိုတဲ႕ ေျပာပံုဆိုပံုအစား ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီ အခြင္႔အေရးမွန္သမွ် တန္းတူညီမွ် ရရွိခံစားရမယ္လို႕ လူသား၀ါဒကိုအေျခခံေျပာဆိုၿပီး လက္ေတြ႕လည္း အဲဒီလူသားဝါဒ ထြန္းကားလာေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကတာက ပိုသင္႔ေတာ္မယ္ လို႕ ယူဆမိပါတယ္။
လူသား၀ါဒ ဆိုတဲ႔ အေတြးအေခၚအယူအဆကို လူတိုင္းက နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီးလက္ေတြ႕လည္း လက္ခံက်င္႔ႀကံမွသာ တန္းတူညီမွ်မႈဆိုတာ ရွိႏိုင္မွျဖစ္ပါတယ္။တန္းတူညီမွ်မႈဆိုတာ အမွန္တစ္ကယ္ ပီျပင္စြာ ျဖစ္ထြန္းလာမွသာ
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ အမွန္တစ္ကယ္ ေပၚထြန္းလာႏိုင္မွာျဖစ္ၿပီး ထာ၀ရလည္းတည္တံ႔ ခိုင္ၿမဲႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။
တန္းတူညီမွ်မႈရွိတယ္ဆိုတာကို ႏိုင္ငံသားတိုင္းကအမွန္တစ္ကယ္ယံုၾကည္ေလာက္တဲ႔ အေနအထားေရာက္ေအာင္ တည္ေဆာက္ဖန္တီးႏိုင္မႈမရွိလို႕ကေတာ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုတည္ေဆာက္လို႕ရရင္ေတာင္မွ ေရရွည္တည္တံ႔ခိုင္ၿမဲေအာင္ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ဖို႕ခက္ခဲပါလိမ္႔မယ္။ပဋိပကၡေတြကို အခ်ိန္မေရြးျပန္လည္ရင္ဆိုင္္ႀကံဳေတြ႕ၾကရပါလ
ထာ၀ရတည္တံ႔ ခိုင္ၿမဲတဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ဘဲနဲ႕ ထာ၀ရတည္တံ႔ခိုင္ၿမဲတဲ႔ ျပည္႔၀ျပည္႔စံုတဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို
ေမွ်ာ္မွန္းလို႕မရႏိုင္ပါဘူး။ လူတိုင္းက လူသား၀ါဒကို အမွန္တစ္ကယ္လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး လက္ေတြ႕က်င္႔ႀကံၾကမွသာ
လူသား၀ါဒထြန္းကားႏိုင္ပါတယ္။လူသ
ခိုင္မာေတာင္႔တင္းတဲ႔ ျပည္႕ဝေကာင္းမြန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီစနစ္လည္း လံုး၀ထြန္းကားလာႏိုင္မယ္မဟုတ္ပါ
ပိုက္တင္